jeopolitik nedir
jeopolitik nedir
Jeopolitik, hükümetlerin siyasetini coğrafya verileri ışığında yönlendirme isteğipi dile getirir. XX. yy.’ın başında F. Ratzel ile belirdi, ama adını büyük alman ustanın yönelimlerini benimseyen isveçli Rudolf Kjelln koydu. Kjelln, halk (ve ırk) ile onu besleyen toprak arasındaki ilişkilere dikkati çekti ve yaşama alanı kavramını yeni bir düzen araştırmasının temeli durumuna getirdi. Alman generali Kari Haushofer, 1924′te Zeitschrift für Geopolitik dergisini kurarak bu terimin ve içerdiği kavramların yerleşmesini sağladı; bu dergi, nasyonal sosyalizmin öğreti ve propagandasının başlıca temellerini oluşturdu. Bu yüzden, alman jeopolitiği de nazizmle birlikte yok oldu.
Bununla birlikte, jeopolitiğe karşı yeni bir ilgi doğdu. Anglosakson araştırmacılar sık sık H. Mackinder’in (1861-1947) karalarda güç odaklarına ve denizlerdeki güçlere ilişen görüşlerinden yararlandılar. Bu görüşler soğuk savaş durumuna çok uygundu. Fransa’da terim olarak jeopolitik hiçbir zaman kullanılmamışken, bu alanla ilgili incelemeler yeniden ve bu kez solcular tarafından ele alındı: devrimci savaşların hangi koşullar içinde geliştiğini araştıran Y. Lacoste (doğm. 1929); yeni nükleer silahların uzaya ilişkin sonuçlarını ortaya koyan J. Soppelsa
kaynak:Büyük Larousse Ansiklopedisi-Milliyet Yayınları
EmojilerEmojiler