kimyasal tepkime hakkında bilgi

kimyasal tepkime hakkında bilgi

Kimyasal Tepkime Nedir:

Bir kimyacının ikinci adımı, arı cisimler arasındaki etkileşimleri düzenleyen nicel yasaları ortaya çıkarmaktır.

Bu etkileşimler, çeşitli kimyasal tepkime­lere yol açar: arı bir cisim ya da arı cisim­lerden oluşan bir karışım bir dış etkiyle (ısı, ışık, elektrik) başlangıçtaki bileşiminden farklı bileşime sahip, ama arı-cisimlerden meydana gelen yeni bir karışım veriyor­sa, kimyasal bir tepkimeden söz edilebi­lir; bu durumda aynı arı cisimler ya baş­langıçtaki oranlarından farklı oranlarda bulunur ya da bu arı cisimlerden kimileri kaybolarak yerlerine yenileri ortaya çıkar: seyreltik sülfürik asidin demir telle etkile­şimi, sistemde iki yeni an cismin oluşumu­na yol açar: bunlardan biri gaz durumun­daki hidrojen, diğeri yeşil rengiyle tanınan demir II sülfattır. Bundan da anlaşılacağı üzere sülfürik asitle demir arasında kim­yasal bir tepkime söz konusudur. ‘ Lavoisier’nin kimyasal tepkimeleri ince­lemek üzere terazi kullanımını başlatma­sı, kimyada bilimsel bir dönemin kapısını araladı; ayrıca bu aygıt yardımıyla tüm arı cisimlerin sınırlı sayıda kimyasal element in (bugün 105′i biliniyor) birleşmesi so­nunda oluştuğu kanıtlandı. Kimi arı cisimler yalnız bir element içerir: bunlara yalın cisimler denir (demir, hidrojen). Kinlileri birçok element içerir; bunlara da bileşik cisimler ya da kimyasal bileşmeler (sülfü­rik asit, su, demir sülfat) adı verilir.

Kimyasal; tepkimelerin incelenmesi, ağırlıkla ilgili dört yasanın ortaya çıkarılma­sını, sağladı:

Kütle korunum yasası (Lavoisier yasa­sı). Kimyasal bir tepkime sırasında tepki­meye giren arı cisimlerin kütlesi, tepkime­den sonra elde edilen arı cisimlerin küt­lesine eşittir;               , .

Belirli oranlar yasası (Proust yasası). İki ya da daha çok element birleştiğinde tep­kimeye giren elementlerin kütleleri arasın­da belirli bir oran vardır ve bu oran de­ğişmez (bu yasa, bileşikle karışımın birbi­rinden ayırt edilmesini sağlar);;

Katlı oranlar yasası (Dalton yasası). İki element birden çok bileşik oluşturduğun­da, elementlerden birinin diğer elemen­ts aynı orandaki kütlesiyle bileşen kütle­leri arasında tam ya da genellikle yalın sa­yılarla ifade edilen oranlar bulunur (karbonmonoksitte 12 g karbon, 16 g oksijen­le, karbondioksitte 32 g oksijenle bileşir; oksijen kütlelerinin oranı, 1/2′dir);

Orantılı sayılar yasası (Richter yasası), b ve c, bir  elementinin eşdeğer a küt­lesiyle birleşen B ve C elementlerinin küt­leleri ise, B ve C’nin birleşmesine göre kütlelerin oranı ya blc’ye ya da bidnin ya­lın m/n oraniisıyla çarpımına eşittir. (4 g hidrojen, 12 g karbon ya da 32 g oksijen­le birleşir; bu da b/c = 12/32 oranına denk düşer; az önce 12 g karbonla birle­şen Oksijenin oranının 32 g olduğu belir­tilmişti.

-Tepkimeye giren cisim ya da ürünler gaz olduğunda ağırlıkla ilgili bu yasalara hacimlerle ilgili yasaları da eklemek ge­rekir:

,1 . Gazların değişmez basınçta genleşme yasası (Gay-Lussac yasası). Bir gazın tü­rü ne olursa olsun, belli koşullarda (ideal gaz), T-, sıcaklığında hacmi V1 ise, T2 sı­caklığında V2 oiur; bu da Vıly = V2T2 bağıntısıyla ifade edilir.

2. Gazların bileşme yasası (Gay-Lussac yasası). Değişmez basınç ve sıcaklıkta bi­leşen iki gazın hacimleri arasında yalın bir orantı vardır; tepkime sonunda çıkan ürün gazsa, bu gazın hacmiyle tepkimeye gi­ren gazların hacmi arasında yine yalın bir orantı bulunur. (11 klor, i I hidrojenle, tep­kimeye girdiğinde 2 I hidrojen klorür el­de edilir.)
kaynak:Büyük Larousse Ansiklopedisi-Milliyet Yayınları