Yusuf Has Hâcib hayatı
Yusuf Has Hâcib hayatı
Yusuf has hacib, divan şairi (11. yüzyıl). İslâm uygarlığı etkisindeki Türk edebiyatının en eski ilk eserinin yaratıcısı üzerinde çok şey bilinmiyor (Kutadgu Bilig). Balasagun Kenti’nde doğup orada çalıştığı, şiirinin bazı yerlerinden sezilmektedir. Karahanlılar döneminde eserini o zamanın ve yerin hükümdarına sunduğu kesindir: Tabgaç Uluğ Buğra Kara Han (1069). Has Hâcib diye alınması, hükümdarın bağışladığı mabeyncilik (saray iç hizmeti) görevindeki özel yerinden ötürüdür.
KUTADGU BİLİG,
İslâm uygarlığı etkisindeki Türkçenin en eski (Ümmet Çağı edebiyatının bilinen ilk) eseri; Yusuf Has Hâcib’in yazdığı ilk Türk mesnevisi (1069-1070). Aruz ölçüsüyle, mesnevi biçiminde didaktik (öğretici, eğitici) özellikle, ahlak, politika, felsefe düşüncelerini işleyen nazımla bir ‘siyasetname’ “Güç ve kutsallık, mutluluk veren bilgi” anlamına gelen adıyla siyasetname türünün en eski ürünlerinden biri olan eser, devlet yöntemlerini, yurt ve halk için yararlı bilgi ilkelerini, devlet örgütü içindeki çeşitli görev ve işlerin haklar-ödevler karşılıklığını, toplum yaşayısındaki temel öğeleri, toplum katları arasındaki ilişki biçimlerini, insan bilgisinin özünü ve değerini, erdemli bir yaşamın yollarını, hükümdarlık yetisinin yetki ve haklarını, en iyi yönetim ve egemenlik için bunların kullanım koşullarını açıklayan bir öğüt-hikmet (bilgelik) manzumesidir.
kaynak:Alfabetik Okul Ansiklopedisi -GÖRSEL YAYINLAR 1998
EmojilerEmojiler