atatürkün hayatı hakkında bilgi ve ödev için gerekli tüm bilgi
ATATÜRK, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı (1881-1938). Babası Ali Rıza Efendi, annesi; Zübeyde Hanımdır ilköğrenimine, altı yaşındayken Selanik’te yeni açılan Şemsi Efendi okulunda başlayan ‘Mustafa, küçük’ yaşta babası ölünce, annesi Ve kız kardeşiyle birlikte köydeki dayı- • sının yanına; yerleşti^/ Bir süre sonra “Zübeyde Hanım, Mustafa’yı Selanik’teki Mülkiye idadi’sine yazdırdı: Kısa bir süre sonra biradan ayrılan Mustafa, Selanik Askeri Okulu’na yazıldı? Özellikle matematik derslerinde çok başarılı olan Mustafa’ya matematik öğretmeni Kemal adım verdi. Mustafa Kemal burudan Manastır Askeri Lisesi’ne daha sonra da Harp Okulu’na geçti, Abdülhamit devrinin- 2025 yıldır, süren zorbalık düzeninin en sert bir biçimde yürütüldüğü bu dönemde askeri okullar, çağdaş eğitini olanaklarına kavuştuğu için, en ileri eğitim kurumları olmuş, böylece, aydın geçler bilimle, Osmanlı toplumu arasındaki çelişkilerin somut örneklerini günlük olayların deneylerinden öğrenmişlerdir. Mustafa Kemal’in de, Namık Kemal’in yapıtlarını tanıması, toplum sorunları üzerindeki inceleme yazılarını okuması. Harp Okulunda okuduğu yıllara rastlar. Aynı yıllarda yakın arkadaşlarıyla birlikte okul içinde gizli olarak el yazması bir gazete de çıkarırlar. Çalışmalarını Harp Okulu’nu bitirdikten sonra da sürdüren Mustafa Kemal, bu nedenle bir süre tutuklanır. İstanbul’da kalması sakıncalı görüldüğünden kısa^bir süre sonra da Şam’da bulunan bir süvari kıtasına sürülür. Yüzbaşı Mustafa Kemal; Şam’da bulunduğu dönemde de muhalefet çalışmalarını sürdürdü. Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin kurulmasında etkin görev ‘ aldı. Daha sonra Selanik’e giderek burada da Vatanı ve! Hürriyet Cemiyeti’nin şubesini kurdu.1911 yılında İtalyanların Trablusgarp’a saldırmaları üzerine Mısır yoluyla Bingazi’ye geçen Binbaşı Mustafa Kemal, Halepli Ethem Paşa komutasındaki Tobruk bölgesinin düşmandan arındırılması irin saldırının, gerekli olduğunu belirtti. 9 Ocak 1912′de yapılan savaşta, İtalyanları bozguna uğrattı.
Birinci Dünya. Savaşının başladığı sıralarda Mustafa Kemal, Bulgaristan’da, askeri ateşe olarak bulunuyordu. Savaş başlayınca Türkiye’ye dönerek albay rütbesiyle Çanakkale’deki kolordunun komutanlığına getirildi. Bu savaşlardan sonra Anafartalar Kahramanı olarak anılacak olan Mustafa Kemal’in önderliğindeki ordu, Çanakkale Savaşlarında 100.000 kişilik itilaf devletlerine (İngiltere, – Fransa, İtalya) karşı kazandığı başarılarla tarihe geçen, gerçek bir direnişin destanını yazdı.
Savaşın sonuna doğru, Osmanlı imparatorluğu da çöküş döneminin sonuna gelmişti. Bütün bu olaylar yatanın kurtarılabilmesi için tek bir yol kaldığım gösteriyordu: Anadolu’ya geçerek Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı başlatmak. Mustafa Kemal düşüncelerini yakın arkadaşları ismet İnönü ve Kâzım Karabekir’e anlattı. Hazırlıklarına bu inanç ve kararlılıkla başladı. Erzurum’da bir ‘göreve atanmasını, sağlayarak
18 arkadaşıyla birlikte 19 Mayıs’ 1910′da Samsun’a gitti. Buradan Havza ye Amasya’ya geçti. Gördüğü’ coşku ve birlik; onu daha da yüreklendirdi. Amasya’da Ali Fuat Cebe soy ve Refet Beye paşalarla yaptığı toplantıda Ulusal Mücadeleyi başlatmaya karar verdi. Daha sonra Erzurum’a, oradan da Sivas’a geçerek Ulusal Kurtuluş Mücadelesinin dönüm noktaları sayılan Erzurum (23 Temmuz 1919) ve Sivas (4 Eylül 1919) kongrelerini topladı. Yoğun bir biçimde durmadan, dinlenmeden çalışıyor, vatanı talan etmeye uğraşan emperyalist güçlere gerekli yanıtı vermek için hazırlanıyordu. B sırada düşman güçleri, “gerekli” gördükleri yerleri işgal etmeye başlamış çaresiz durumdaki Osmanlı hanedanı da geleceğini düşmanın “iyi niyetine” bırakmıştı. 23 Nisan 1920′de Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi toplandı. 1921 yılında olağanüstü yetkilerle başkomutanlık görevini de üstlenen Mustafa Kemal, Ulusal Kurtuluş Mücadelesini bizzat yönetmeye başladı. Birinci ve İkinci İnönü Savaşlarından sonra T.B.M.M. tarafından Türk orduları” başkomutanlığına atanan Mustafa Kemal, 23 Ağustos 1921′de başlayan ve 22 gün 22 gece aralıksız süren Sakarya Savaşı’nda büyük: bir zafer kazandı. 19 Eylül 1921de toplanan T.B. M.M. tam çoğunlukla aldığı bir kararla Mustafa Kemal Paşa’ya “Gafçı” tavanını vererek ‘ Mareşal rütbesine yükseltti. Büyük Saldırı 26 Ağustos 1922 sabahı” gün doğumuyla başladı. Yunanlıların bir ‘yıldan’ bu yana güçlendirdikleri mevziler 24 saat gibi bir sürede ele geçirildi. Gazi Mustafa Kemal burada “Ordular ilk ‘hedefiniz Akdeniz’dir. ileri” komutunu verdik Uşak ilimizden batıya doğru, İzmir yöresine ilemeyen Türk ordusu Önünden kaçan ‘düşmanı her yerde sararak yok diyordu: 2 Eylül 1922 günü ordusu bütünüyle dağılan. Yunan Başkomutanı General Triko- pis’ ve öbür komutanlar tutsak edildiler.
9 Eylül günü Türk orduları İzmir’e girdiler. Böylece 19 Mayıs 1919 günü başlayan Büyük Kurtuluş S av aşımız 10 Eylül 1922 günü üç yıl dört ay sürdükten sonra’ İzmir’in almışıyla sona erdi.
1 Kasım 1922′de Gazi Mustafa Kemal’in önerisiyle T.B.M.M. saltanatın kaldırılmasına karar verdi. Bunu 29 Ekim 1923′te Cumhuriyetin ilanı izledi. Gazi Mustafa Kemal Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk’ Cumhurbaşkanı seçildi.
Türk ulusunun ilerleyebilmesi; için yalnız savaş- alanlarında kazandığı başarılarla yetinilmemesi gerektiğini bileri Gazi Mustafa Kemal öbür alanlarda da çağdaş ülkelerin düzeyine çıkmanın zorunluluğunu vurgulamıştır. Bu amaçla bir dizi devrim gerçekleştirmiştir. Buna göre: Din ve devlet işleri birbirinden, ayrıldı; medreseler, tekkeler, zaviyeler ve şeriat mahkemeleri kapatıldı; din hukuku kaldırıldı, yerine Medeni Hukuk getirildi ve uygulandı; şapka başlık olarak kabul edildi; Latin harfleri Arap harflerinin yerini aldı; eski takvim değiştirildi; kıyafette değişiklikler yapıldı. 24 Kasım 1934′de T.B.MİM. tarafından kendisine Atatürk soyadı verilen Gazi Mustafa Kemal Atatürk, kurduğu Türkiye Cumhuriyeti’ni, çok güvendiği. Türk Gençliğine bırakarak 10 Kasım ” 1938 günü saat 9.05.’te yaşama gözlerini kapadı.
Kaynak:Büyük Ansiklopedi-MİLLİYET YAYINLARI 1991
EmojilerEmojiler